Co to są kosmetyki naturalne i ekologiczne

Kupując preparaty kosmetyczne, coraz chętniej sięgamy po produkty zawierające w swoim składzie surowce pochodzenia naturalnego. Czym są preparaty określane mianem kosmetyków naturalnych i organicznych? Co warto o nich wiedzieć? Jakie są jednostki certyfikujące i jakie symbole powinny znaleźć się na opakowaniu produktów kosmetycznych pochodzenia naturalnego i organicznego?

Skóra to największy narząd człowieka, ważący 2 kg i osiągający ok. 2 m² powierzchni. Zapobiega przedostawaniu się mikroorganizmów chorobotwórczych do wnętrza oraz utrzymuje stałą temperaturę ciała. Jest jedną z najważniejszych dróg usuwania pozostałości przemiany materii i przede wszystkim, pozwala na odbieranie bodźców zewnętrznych. To właśnie skóra jest najbardziej narażona na kontakt z chemikaliami zagrażającymi jej zdrowiu, dlatego tak ważna jest jej właściwa pielęgnacja. Wśród szerokiej gamy produktów kosmetycznych coraz częściej wybieramy preparaty pochodzenia naturalnego. Świadomość, że skóra będąca największym organem naszego ciała, tak łatwo wchłaniającym substancje, które mogą negatywnie wpływać na nasze zdrowie, działa na korzyść kosmetyków naturalnych.

Jakie kosmetyki nazywamy naturalnymi i organicznymi?

Zasady produkcji, marketingu i znakowania kosmetyków naturalnych określają wytyczne Komitetu Ekspertów Produktów Kosmetycznych przy Komitecie Zdrowia Publicznego Rady Europy z września 2000 roku.

Kosmetyk naturalny to produkt otrzymany ze składników pochodzenia naturalnego (roślinnego, zwierzęcego* lub mineralnego) uzyskany przy użyciu metod fizycznych (np. suszenia, tłoczenia, ekstrakcji, destylacji czy filtracji). Jest to tzw. niskie przetwarzanie materiału roślinnego, którego celem jest zachowanie jak największej ilości wartości odżywczych, pielęgnacyjnych i utrwalających. Kosmetyk naturalny nie powinien zawierać w swoim składzie substancji syntetycznych, a proces produkcyjny powinien być przeprowadzony z poszanowaniem środowiska naturalnego.

*w przypadku składników pochodzenia zwierzęcego, pozyskiwanie musi odbywać się bez szkody dla zwierząt, np. wosk pszczeli

Kosmetyk organiczny (biokosmetyk, ekokosmetyk) musi spełniać wymagania stawiane kosmetykom naturalnym oraz musi mieć ok. 90-95% surowców z certyfikatem organiczności.

 

Konwencjonalny kosmetyk: < 5% składników naturalnych	Kosmetyk organiczny: + 90% składników organicznych

 

Popularność kosmetyków naturalnych i organicznych

Według badań Organic Monitor ok. 3% sprzedawanych na starym kontynencie kosmetyków stanowią obecnie produkty naturalne i organiczne. Ilość kosmetyków naturalnych zarejestrowanych w roku 2002 na rynku europejskim wynosiła 624, a w roku 2004 już ich było 2900. Sprzedaż kosmetyków w Europie w 2010 r. osiągnęła wartość 2 mld euro, po 13% wzroście z poziomu 1,7 mld euro w latach 2009–2010.

Do dynamicznie rozwijających się rynków kosmetyków naturalnych i organicznych w Europie należą rynek francuski i niemiecki. W Niemczech ok. 4–5% wszystkich sprzedawanych kosmetyków (według German Cosmetic, Toiletry, Perfumery and Detergent Association) stanowią kosmetyki naturalne i organiczne. Podobnie wygląda sytuacja w Austrii i Szwajcarii.

Jednak oczekiwania konsumentów z poszczególnych krajów są inne. W północnej Europie ( zwłaszcza Francja i Niemcy) konsumenci szukają produktów pozbawionych silikonu. Natomiast w Anglii, produkty powinny być wolne od siarczanów. Wśród kosmetyków do pielęgnacji dzieci oczekiwania konsumentów skierowane są na brak tzw. Sodium Laureth Sulfate (SLES, czyli siarczanu dodecylu).

Badacze rynku kosmetyków są zgodni: przed kosmetykami naturalnymi i ekologicznymi wielka przyszłość.

Świadomość konsumentów wobec kosmetyków naturalnych i organicznych

Badania przeprowadzone przez Natural Marketing Institute z USA potwierdzają coraz większą świadomość konsumentów wobec kosmetyków naturalnych i organicznych. Co czwarty użytkownik wybiera do pielęgnacji ciała preparaty oparte na składnikach naturalnych, nawet niezależnie od ceny kosmetyku, a prawie połowa konsumentów (47%) jest w stanie zapłacić za nie nawet o 25% więcej.

Według badań niemieckiej Otto Group coraz więcej osób jest zainteresowanych etyczną konsumpcją (72% badanych), 91% ma zaufanie do organizacji certyfikujących oraz pozarządowych, dla 89% ważna jest produkcja przyjazna środowisku, a 73% zwraca uwagę na pochodzenie produktów, ceniąc te, które wywodzą się z organicznych upraw.

Rosnące zainteresowanie kosmetykami pochodzenia naturalnego ma ścisły związek z większą świadomością szkodliwości konwencjonalnych produktów kosmetycznych dla naszego zdrowia i szkód, które wyrządzają one środowisku naturalnemu.

Jakich składników nie powinno być w kosmetykach naturalnych i organicznych?

W składzie kosmetyków naturalnych nie mogą znajdować się:

• Syntetyczne, identyczne z naturalnymi i chemicznie modyfikowane substancje zapachowe
• Syntetyczne konserwanty m.in. parabeny, formaldehyd, donory formaldehydu
• Barwniki syntetyczne, oleje mineralne, syntetyczna wazelina, parafina
• Glikol propylenowy i inne glikole, PEG-i – substancje etoksylowane
• Silikony, SLES, EDTA, BHT
• Ftalany, karbomery (poliakrylany,)etanoloaminy np. DEA/TEA
• Pochodne syntetyczne kwasów lub alkoholi tłuszczowych
• Surowce pochodzące z roślin modyfikowanych genetycznie
• Substancje odzwierzęce pozyskiwane ze szkodą dla zwierząt

Produkty końcowe nie mogą być poddane działaniu promieniowania jonizacyjnego

Jakie są jednostki certyfikujące i jakie symbole powinny znaleźć się na opakowaniu produktów kosmetycznych pochodzenia naturalnego i organicznego?

Wyzwaniem dla rynku kosmetyków naturalnych i organicznych jest wciąż budowanie wiarygodności poprzez przejrzysty i rozpoznawalny system certyfikacji.

Wskutek porozumienia organizacji: BDIH (Niemcy), Ecocert (Francja), Cosmebio (Francja), ICEA (Włochy) i Soil Association (Wielka Brytania), Bioforum (Belgia) oraz AIBA&ICEA (Włochy) powstały wspólne standardy dla kosmetyków naturalnych i organicznych, pod szyldem COSMOS(Cosmetics Organic Standard).

Wymienione organizacje to przedstawiciele producentów, organizacji kontrolujących i konsumentów, działających w przemyśle kosmetycznym produktów naturalnych i eko, zrzeszające około 1000 przedsiębiorstw i ponad 11.000 skontrolowanych produktów z 38 krajów.

Inną, coraz bardziej popularną w Europie, jednostką certyfikacyjną kosmetyki naturalne jest NaTrue, zawiązane przez 6 producentów wiodących europejskich marek kosmetyków naturalnych: Logocos, Laverana, Primavera, Santaverde, Wala i Weleda. System certyfikacji wyróżnia i ściśle określa trzy poziomy certyfikacyjne, oznaczone gwiazdkami: składniki naturalne, substancje identyczne z naturalnymi, substancje niemal naturalne.

Nowy typ konsumenta, świadomego swoich wyborów, zaangażowanego w ochronę środowiska oraz dbającego o swoje zdrowie tzw. konsumentów LOHAS – Lifestyle of Health and Sustainability, stawia coraz większe wymagania dla producentów rynku kosmetyków naturalnych. Dlatego zgodnie z trendem „Down to Earth”, szczególny nacisk zostaje położony na popularyzowanie idei kosmetyków naturalnych i organicznych.