Solarium, czyli dziewczyny lubią brąz

Wiosna. Każda z nas chce wyglądać pięknie i promiennie. Powoli zaczynamy odsłaniać nogi, ręce i dekolt. Chcemy pokazać się jako pełne życia i energii osoby. Jednak po ciężkim okresie zimy nasza skóra jest szara, przesuszona i pozbawiona blasku. Dlatego w celu przyspieszenia procesu powstawania opalenizny, uciekamy się do sztucznego słońca jakim jest solarium. Czy jednak zdajemy sobie sprawę jakie konsekwencje niesie ze sobą stosowanie tego zabiegu? Opalona skóra to symbol piękna i zdrowia? Czy oby na pewno?

Trochę historii…

Moda na opaloną skórę pojawiła się w latach 20 XX wieku, za sprawą słów słynnej francuskiej projektantki Coco Channel, która oznajmiła, że „złota opalenizna jest wskaźnikiem szyku” [1]. Zburzyło to dotychczasowy pogląd o wyższości skóry alabastrowej, a atrybutem piękna stała się skóra muśnięta słońcem.

Od dłuższego czasu obserwuje się wzrostową tendencję liczby osób korzystających z solarium [2]. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych 28 mln osób rocznie korzysta z solarium, z czego nawet 11% to młodzież [3]. Rynek solaryjny w USA wzrósł pięciokrotnie, a w roku 2008 wyniósł już 5 mld $ [4].

Trochę teorii…

Działanie solarium oparte jest na wykorzystaniu promieni UV do pobudzenia w skórze produkcji naturalnego pigmentu, jakim jest melanina. Urządzenia te emitujące podobnie jak słońce promieniowanie ultrafioletowe (UV) w zakresie UVA (95-99%) i UVB (do 1-5%). Różnica polega na emitowanej dawce. Promieniowanie UVB (280-320 nm) emitowanie jest z taką samą częstotliwością co przez słońce, w przypadku promieniowania UVA (320-400 nm) dawka ta jest 10-15 razy większa [5,6].

Wartość indeksu UV w szczycie słonecznego lata w godzinach „największego słońca” wynosi 8.5, w przypadku indeksu UV lamp solarium indeks osiąga wartość 12 [6]. Niepokojące są badania przeprowadzone w Norwegii czy Anglii, które donoszą o przekraczaniu dozwolonych wartości indeksu UV [5,7].

Dopuszczalne natężenie napromieniowania łóżek opalających określone przez Komisję Europejską wynosi 0.3 W/m2. Kontrola solariów w Polsce ujawniła, że 60% przebadanych solariów przekracza tą wartość dwukrotnie, a w niektórych przypadkach nawet 6 krotnie [8].

Co się dzieje ze skórą podczas wizyty w solarium?

Podczas ekspozycji skóry na promieniowanie UV z lamp solarium długie fale UVA penetrują skórę, niszcząc kolagen i elastynę. Następnie promieniowanie przenika do głębszych warstw skóry i zaczyna uszkadzać DNA. Układ immunologiczny próbuje ochronić DNA pobudzając melanosomy do produkcji melaniny, które tworzą płaszcz ochronny dla DNA. W tym samym czasie organizm zaczyna wydzielać endorfiny, dzięki czemu czujemy się szczęśliwi. Jednak po kilku godzinach od wizyty może pojawić się zaczerwienienie oraz pieczenie. W wyniku promieniowania UV komórki zaczynają obumierać i powstają nowe. W komórkach, w których doszło do uszkodzenia DNA, może dochodzić do powielenia uszkodzenia, co prowadzi do mutacji, a w konsekwencji do nowotworu. Jeśli uszkodzenie ma miejsce w warstwie kolczystej skóry, to pojawia się nowotwór kolczystokomórkowy, jeśli w wartsie podstawowej- rak podstawnokomórkowy, a jeśli zmiany nastąpiły w melanocytach to czerniak.

Jakie są skutki stosowania solarium?

Lekarze i dermatolodzy z wielu powodów odradzają opalanie się w solarium. Promieniowanie emitowane prze lampy może być bowiem bardzo niebezpieczne dla skóry. Nienaturalna dawka promieniowania UV przyspiesza proces starzenia się skóry i obniża zdolność do jej regeneracji.

Podczas ekspozycji skóry na sztuczne promieniowanie nasza skóra wystawiona jest na wyższe temperatury, co powoduje powstawanie zmarszczek (zanik kolagenu i elastyny), oraz ubytki w pigmencie, które powodują powstawanie przebarwień i blizn. Dochodzi do pogrubienia warstwy rogowej, przez co skóra staje się gruba i szorstka. Zbyt wysokie natężenie promieniowania na skórę powoduje również destrukcję naczyń krwionośnych, które zaopatrują skórę w substancje odżywcze.

Podrażnienie i wysuszenie naskórka, spowodowane wizytą w solarium może prowadzić do poparzeń. Solarium obniża również odporność organizmu, na skutek czego włosy są bardziej podane na wypadanie, a paznokcie na łamanie.

Negatywne skutki stosowania solarium mogą objawiać się również fotooparzeniami, fotoindukowanymi reakcjami leków, chorobami narządu wzroku, fotostarzeniem się skóry, zaostrzeniem porfirii oraz zwiększeniem ryzyka rozwoju zmian przednowotworowych oraz nowotworów skóry [9,10]. W ostatnich latach diagnozuje się nowotwory skóry u osób w coraz młodszym wieku, a to za sprawa nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV.

Przeprowadzono wiele badań potwierdzających działanie kancerogenne promieniowania UVA i UVB [11,12]. Promieniowanie UV generowane zarówno przez słońce, jak i przez lampy w solarium powoduje uszkodzenie DNA oraz uszkodzenie białka p53, supresoru nowotworów [13], co zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów. Według Międzynarodowej Agencji Badań nad rakiem, korzystanie z solarium przed 30 rokiem życia zwiększa ryzyko raka skóry aż o 75%.

Firmy promujące opalanie za pomocą solarium starają się przekonać nas, że opalanie z użyciem lamp jest zdrowe, wykorzystując fakt, iż promieniowanie UV pobudza syntezę witaminy D. Nieuzasadnione wydaje się jednak korzystanie z łóżek solarium ze względu, iż już małe dawki promieniowania UV wystarczają do produkcji odpowiedniej ilości tej witaminy [14].

Niepokojącym objawem jest również zjawisko tanoreksji (z ang. tan – opalać się), jest to uzależnienie, polegające na ciągłej chęci do opalania się [15].

Promieniowanie UV pomaga w łagodzeniu niektórych chorób skórnych, np. łuszczycy czy atopowego zapalenia skóry, lecz w takim leczeniu stosuje się specjalistyczne lampy, a cały zabieg odbywa się pod okiem lekarza. Dobór odpowiedniej dawki ma kluczowe znaczenie, dlatego ważne jest by nie stosować kuracji w solarium do leczenia tych chorób na własną rękę. Solarium nie jest również lekarstwem dla osób cierpiących na trądzik. Początkowo łojotok jest mniejszy, jednak po pewnym czasie skóra staje się sucha i znów zaczyna produkować więcej łoju niż zwykle.

Naukowcy radzą zachować ostrożność i unikać solarium. Jeśli jednak chcecie by Wasza skóra nabrała słonecznego odcienia możecie skorzystać z produktów do nadawania skórze ciemniejszego odcienia.

Przeciwsłoneczny spray dla całej rodziny SPF 15 - SUN SENSITIV - LAVERA
Krem przeciwsłoneczny do twarzy Bio SPF 50 - airless - NATURADO EN PROVENCE
Kojący żel po opalaniu z aloesem spray - SUN - ALPHANOVA

Bibliografia:

[1] Junkis-Hopkins J.M. Tanning and skin cancer. Journal Academy of Dermatology, 2010, 62 (5), 854-856.

[2] Jopson J.A., reeder A.I., An audit of Yellow Pages telephone directory listings indoor tanning facilities and services in New Zeland, 1992-2006, Aust N Z J Public Health 2008, 32 (4), 372-277.

[3] Levine J.A., Sorace M., Spencer J., Siegel D.M. The indoor UV tanning industry : a review of skin cancer risk, health benefit claims, and regulation. Journal Academy of Dermatology, 2005, 53 (6), 1038-1044.

[4] Balk S.J., Geller A.C., Teenagers and artificial tanning, Pediatres, 2008, 121 (5), 1040-1042.

[5] Oliver H. Ferguson J., Moseley H. Quantitative

risk assessment of sunbeds : impact of new high power lamps, Br Journal of Dermatology, 2007, 157 (2), 350-356.

[6] Gerber B., Mathys P., Moser M., Bressound D., Braun-Fahränder C. Ultraviolet emission spectra of sunbeds. Photochem Photobial., 2002, 76 (6), 664-668.

[7] Nilsen L.T., Hannevik M., Aalerud T.N., Johnsen B., Friberg E.G., Veierod M.B., Trends in UV irradiance of tanning devices in Norway : 1983-2005. Photochem Photobial, 2008, 84 (5), 1100-1108.

[8] Departament Nadzoru Rynku Urzędu Ochrony Konkurencji I Konsumentów: raport z urządzeń opalających (solariów). http://ih.Olsztyn.pl/dokumenty/solarium.pdf

[9] Hawk J.L.M. Sunbeds Radiat Prot Dosimetry, 2000, 91 (1-3), 143-145.

[10] Reimann V., Kramer U., Sugiri D., Schroeder P., Hoffmann B., Medve0Koenigs K., Jockel K.H., Ranft U., Krutmann J. Sunbed use induces the photoaging-associated mitochondrial common delection, J Invest Dermatol, 2008, 128 (5), 1294-1297.

[11] Matsumura Y., Ananthaswamy H.N., Short-term and long-term cellular and molecular events following UV irradiation of skin: implacations for molecular medicine. Expert Rev Mol Med, 2002, 4 (26), 1-22.

[12] Kraemer K.H. Sunlight and skin cancer: another link reveled. Proc Natl Acad Sci USA, 1997, 94 (1), 11-14.

[13] Whitmore S.E., Morison W.L., Potten C.S, Chadwick C., tannins salon exposure and molecular alterations. J Am Acad Dermatol, 2001, 44 (5), 775-780.

[14] Levine J.A., Sorace M., Spencer J., Siegel D.M., The indoor UV tanning industry: a review of skin cancer risk, health benefit claims and regulation. J Am Acad Dermatol, 2005, 53 (6), 1038-1044.

[15] Nolan B.V., Taylor S.L., Liguori A., Feldman S.R., Tanning as an active behavior; a literature review. Photodermatol Phtoimmunol

Photomed, 2009, 25 (1), 12-19.

Samoopalacz do twarzy i ciała - SUN SENSITIV - LAVERA
Przeciwsłoneczne mleczko dla dzieci SPF 30 - SUN SENSITIV - LAVERA
Krem przeciwsłoneczny do twarzy Bio SPF 50 - NATURADO EN PROVENCE
Przeciwsłoneczny spray dla całej rodziny SPF 15 - SUN SENSITIV - LAVERA
Balsam brązujący do ciała - SUN - ANNEMARIE BORLIND
Krem po opalaniu - EUBIONA
Regenerujące mleczko po opalaniu - NATURADO EN PROVENCE